Çocuklarda Karında Şişlik ve Kitle

Çocuklarda Karında Şişlik ve Kitle Neden Olur?

Bir çocukta karın kitlesi ve karında şişlik olması hem anne babalar hem de çocuk doktoru için endişe verici olabilir.

Karın kitleleri genellikle bir ebeveyn tarafından çocuğu banyo yaptırırken tesadüfen keşfedilir, rutin fizik muayenede beklenmedik bir şekilde elle muayene edilir veya karın görüntülemesinde tespit edilir. Pediatrik karın kitlelerinin nedenleri kapsamlıdır, iyi huyludan kansere kadar değişir ve genellikle karın içi boşluğundaki organlardan kaynaklanır.

Çocuğun yaşı, ilişkili belirtiler, kitlenin yeri ve laboratuvar bulguları, altta yatan nedene dair önemli ipuçları sağlar ve uygun değerlendirme ile tanı koyulur.

Yenidoğan, küçük çocuk veya ergen bir hastada karında şişlik veya kitle, her çocuk doktorunun dikkatli olması gereken bir şeydir çünkü bu kitleler maligniteye işaret edebilir. Abdominal kitlelere yönelik organize bir yaklaşım, altta yatan abdominal anatomiye göre kitlenin konumuna göre olası etyolojileri düşünmeyi (ve hastanın yaşına ve ilişkili belirtilere göre olası patolojileri ayırt etmeyi içerir.

Çocuklarda Karında Şişlik ve Kitleye Bağlı Belirtiler Nelerdir?

Çocuğun yada bebeğin şikayetleri karın kitlesinin altta yatan patolojisine bağlı olarak değişir. Kitle mide barsak veya idrar yolunu fiziksel olarak tıkarsa hastalar idrar veya dışkılamada zorluk yaşayabilir. Ateş ve kilo kaybı gibi belirtilerle ve de karın kitlesi ile başvuran çocukların kötü huylu bir durumdan dolayı karında şişlik olma olasılığı daha yüksektir.

Nöroblastom ve Wilms tümörü, çocuklarda karın kitlesinin genellikle ilk belirti olduğu iki kötü huylu tümör oldukları için dikkatli olmanız gereken iki durumdur.

• Karından kaynaklanan nöroblastomlar tipik olarak karın ağrısıyla ortaya çıkar. Kitle pelvik bölgede ortaya çıkarsa, idrar yolunda tıkanıklık meydana gelebilir. Nöroblastomlar ayrıca paraspinal tümörler olarak da ortaya çıkabilir ve bu sırt ağrısı veya bacaklarda güç kaybına neden olabilir.
• Wilms tümörlerinin hepsi böbrekten kaynaklanır ve belirtisiz bir karın kitlesi olarak ortaya çıkabilir. Karında şişlik olan bir bebekte annede doğum öncesi müdahaleler, doğum öncesi ultrasonları (US) sorulmalıdır.
• Bu özellikle yenidoğanlar ve küçük bebekler için önemlidir. Ultrasonografi, oligohidramnios veya polihidraminis (aşırı amniyotik sıvı) varlığını gösterebilir ve bu da karın kitlesi için konjenital renal etiyolojiyi gösterebilir.
• Sulu ishalin varlığı veya yokluğu, vazoaktif intestinal peptid salgılayan nöroblastomu gösterebilir.
• İdrarda kan olması Wilms tümörü gibi genitoüriner sistemde hasara yol açan bir patolojiye işaret edebilir.
• Kramp, karın ağrısı ve kusma öyküsü volvulus ve intususepsiyon gibi gastrointestinal sistem patolojilerine işaret edebilir.

Karında Şişlik Olan Çocukta Ne Olabilir?

Çocuklarda karında kitle nedeni konusunda hastanın yaşı çok önemlidir ve sorulması gereken ilk soru olmalıdır.

Hastanın yaşına göre karında şişlik nedeni farklıdır. Genel olarak, daha büyük çocuklarda karında kitle nedeni yenidoğanlara ve küçük çocuklara kıyasla kötü huylu kitle olma riski daha yüksektir.

Kötü huylu durumlar arasında, iki yaşından küçük çocukların nöroblastoma ve hepatoblastoma geçirme olasılığı daha yüksektir, daha büyük çocuklar ise Wilms tümörü, hepatosellüler karsinom, genitoüriner sistem tümörleri ve germ hücreli tümörlere daha yatkındır

Çocuklarda Karında Kitlenin veya Şişliğin Süresi Önemli mi?

Çocuklarda karında şişlik ve kitle varsa kitlenin bulunmasından bu yana geçen süre önemlidir. Uzun süredir (birkaç aydan yıla kadar) bulunan kitlelerin iyi huylu olma olasılığı daha yüksektir

Karın kitlesinin büyüme hızı da önemli bir göstergedir. Daha hızlı büyüyen kitlelerin kötü huylu olma olasılığı daha yüksektir. İdrar yaparken azalma ve kaka yapmada zorluk kabızlık varsa karında şişlik de yol gösterici bir bulgudur.

Çocuklarda Karında Şişlik Nedenleri

Karında Kitle ve Şişlik Olan Çocukta Yapılacak Görüntüleme Yöntemleri Ne Olmalıdır?

• Düz karın röntgeni: Karın kitlesinin yerini ve yoğunluğunu belirlemenize yardımcı olur. Bu modalite kullanılarak görülen kalsifikasyon, nöroblastom, teratom, böbrek taşı veya safra taşının varlığını gösterebilir.
• Ultrason: Karın röntgenini tamamlamak için kullanılan ucuz ve güvenli bir yöntemdir. Solid ve kistik kitle arasında ayrım yapmak için faydalıdır.
• Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması: Karın kitlesinin daha spesifik anatomik bilgisini elde etmek için kullanılır. Kötü huylu bir lezyonla uğraşırken, kötü huylu lezyonun bitişik yapılara yayılıp yayılmadığını belirlemek için BT taraması kullanılabilir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Yine BT gibi, daha fazla anatomik ayrıntı için kullanılır. Nörolojik eksiklikleri olan hastalarda.

Karında Şişlik Olan Çocukta Laboratuvar Çalışmaları nelerdir?

Çocuklarda karında şişlik ve kitle saptanınca yapılacak bazı testler vardır. Tam kan sayımında anemi, nötropeni veya trombositopeni olması kemik iliği infiltrasyonunu gösterebilir.

Elektrolitler, ürik asit ve laktat dehidrogenaz düzeyleri dahil biyokimya paneli istenir Yükselmiş ürik asit veya laktat dehidrogenaz, bir malignitenin mevcut olabileceğini gösterebilir. Elektrolit anormalliği, böbrek tutulumu veya tümör lizis sendromu ile patolojiyi gösterir.

İdrar tahlili: Hematüri veya proteinüri böbrek tutulumunu düşündürür. Nöroblastom veya feokromositoma şüphesi varsa sırasıyla homovanilik asit ve vanililmandelik asit istenir. Serum B koryonik gonadotropin ve alfa-feto proteini teratomları, karaciğeri ve germ hücreli tümörleri bulmak için kullanılabilir.

Kaynaklar;

• Riad M. Rahhal, Ahmad Charaf Eddine, Warren P Bishop. Karın Kitlesi Olan Bir Çocuk . Pediatrik Turlar (2006) 37– 42
• Armand E. Brodeur ve Garrett M. Brodeur. Çocuklarda Karın Kitleleri: Nöroblastom, Wilms tümörü ve Diğerleri, Pediatr. Rev. 1991;12;196-206
• RAEMS: Karın/Pelvik Acil Durumlar [Çevrimiçi]. Sited [2007], Şuradan edinilebilir: http://www.raems.com/abdopelvicart.htm. (Not: Şekil bu siteden alınmıştır).